Hartcoherentie is een stressreductiemethode waarbij stress gereduceerd kan worden binnen een minuut, waar men ook is of wat men ook doet, dus ook tijdens het werk of tijdens een stressvolle situatie.
Hartcoherentie “letterlijk”, is de mate van regelmaat in het hartritme.
Wanneer je ontspannen bent is de hartritmevariatie (uitleg zie verder in het artikel) regelmatig.
Wanneer je stress ervaart is dit ritme heel chaotisch. Dit heeft veel negatieve invloed op alle systemen in je lichaam aangezien het hart de hersenen aanstuurt vóórdat de hersenen alle systemen in je lijf aansturen.
Het Amerikaanse Institute of Stress claimde dat 90% van alle gezondheidsproblemen gerelateerd zijn aan stress. Inmiddels is dit wereldwijd in de wetenschap erkend.
Teveel stress heeft een negatief effect op ons afweersysteem. Chronische stress kan leiden tot hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk, depressie, oververmoeidheid en vele andere symptomen/ziektes.
Helaas zijn we tegenwoordig zo gewend geraakt aan stress dat we de aanwezigheid er van vaak niet eens meer in de gaten hebben . Ons basis level van stress is als het ware veel hoger komen te liggen dan wat normaal en gezond is.
De hartcoherentie-methode gaat ervan uit dat het hartritme (het ritme tussen twee hartslagen) je emotionele toestand beter weerspiegelt dan enig ander orgaan.
Bij de term hartslagvariatie kun je al vermoeden dat het hart namelijk niet zo regelmatig klopt als men vaak denkt. Het ritme versnelt en vertraagt met de ademhaling, wat volstrekt normaal is.
Als je bang bent, boos, zenuwachtig of gefrustreerd dan is het hartritme ongelijk en onregelmatig (zie bovenste grafiek in de afbeeling), zo is tien jaar geleden ontdekt door het HeartMath Institute in Californië. Het hartritme ziet er dan uit als opgejaagde bergpieken. Op dat moment worden er 1400 stofjes waaronder vele stresshormonen zoals adrenaline en cortisol aangemaakt die je bloed

druk, je pols en je ademhaling verhogen. Tegelijkertijd worden je spieren aangespannen en suikers vrijgemaakt zodat je klaar staat voor de vecht-vluchtreactie. Dit is juist goed als je dat nodig hebt doch ongezond als er geen echte reden toe is. Onderzoek heeft uitgewezen dat we in de westerse wereld (ongemerkt) zo’n 90% van de tijd dit chaotische hartritme hebben.
Het hart kan ook een ander patroon laten zien. Dat is het geval wanneer je merkt dat je vertrouwd of gewaardeerd wordt, wanneer je leuke dingen doet en daarvan geniet. Het hartritme heeft dan een patroon dat er veel glooiender uitziet (zie afbeelding, onderste grafiek)
De wetenschap noemt dit coherentie en in je lichaam is dan alles beter op elkaar afgestemd. Onze hartslag, hersengolven en ademhaling hebben allemaal een bepaald ritme. Bij hoge hartcoherentie gaan deze ritmes gelijk lopen.
Resultaat is dan dat ons brein, hart, zenuwstelsel en hormoonsysteem optimaal gaan samenwerken. Het lichaam verbruikt dan efficiënt zijn energie. Je voelt je prettig en kunt helder denken terwijl je tegelijkertijd bouwt aan je weerstand en je gezondheid.
Meer goed nieuws
Behalve minder spanning en onrust levert het beter omgaan met stress nog veel meer positiefs op:
• je voelt je lekkerder
• beter slapen
• meer energie
• betere communicatie
• creatiever
• je voelt beter wat je wilt
• helderder denken
• betere werkprestaties
• sterker mentaal schild (je reageert veel minder snel op stressoren, je kunt veel meer aan)
De biofeedback apparatuur
Met biofeedback apparatuur zoals de Emwave2 (zie onder) of de Inner Balance, kun je zien hoe je gedachten en emoties de balans in je hartritme beïnvloeden.
Het handige van de Emwave 2 en de Inner Balance is, dat je deze altijd bij je kunt dragen zodat je op elk moment van de dag de oefeningen kunt doen waarbij je de stressreductie direct kunt zien. Zo kun je een automatisch patroon van snelle ontspanning aanleren die je á la minuut kunt inzetten met direct (zichtbaar en voelbaar) resultaat.


Wat is stress?
Stress kan gezonde spanning zijn, maar ook sluimerende zorgen, onderdrukte boze gevoelens en ga zo maar door.
Stress vermijden of uitbannen is niet de bedoeling. Ons lichaam heeft stress nodig als vlucht- en vechtreactie. Als er gevaar dreigt, geeft het ons extra power om adequaat te reageren. Het verhoogt (tot bepaalde hoogte) zeer zeker ook onze (werk)prestaties.
In onze westerse, drukke maatschappij zijn er echter veel factoren die bij ons een onnodige fysieke stressreactie veroorzaken (bv in de file staan of een lastige klant). Zo komt het dat ons lichaam vaak te lang achter elkaar op de “vecht- en vlucht”-stand staat, waardoor het een soort ingesleten patroon geworden is. Dit leidt tot negatieve gevolgen.
Ons hartritme reageert al met een chaotisch patroon zodra we iets “niet leuk vinden”. Dit voelen we over het algemeen totaal niet doch veroorzaakt wel de “stressreactie”.
Het gevaar van stress
Als de fysiologische effecten van stress, zoals: gespannen zijn, snel ademen, hoge cortisol gehaltes etc. sluipenderwijs een gewoonte voor het lichaam zijn geworden, ligt er gevaar op de loer. We krijgen een heel kort lontje, kunnen ons niet meer concentreren, ontwikkelen allerlei soorten ziektesymptomen zoals hoge bloeddruk, pijn in de nek/rug/schouder.
Daarnaast is, zoals al eerder genoemd, 90% van onze ziektes stressgerelateerd.
De negatieve effecten van stress worden veroorzaakt door de gedachten en overtuigingen (plus perceptie) van de persoon. Gelukkig kun je leren om bewuster met emoties om te gaan.
Stressmanagement is eigenlijk emotiemanagement
Met stress wordt meestal negatieve stress bedoeld, maar het is per persoon verschillend hoe met stress wordt omgegaan. De ene persoon presteert uitstekend onder grote tijdsdruk maar de ander krijgt hartkloppingen en voelt zich gespannen. Stressvolle situaties kunnen vaak niet vermeden worden en meestal is dit ook niet wenselijk. Hoe je hier echter mee om gaat kan wel een keuze zijn en dat kun je leren.
Hoe kan ik hartcoherentie bereiken?
Hoe beïnvloedt men nu de hartcoherentie, vraag je je wellicht af? Het antwoord is door middel van bovengenoemd emotiemanagement.
De bekende technieken zoals positief denken en ritmisch ademhalen hebben al veel invloed op je hartritme. Goed emotiemanagement gaat echter nog verder. Positief denken zonder positieve gevoelens zijn vaak geen lang leven beschoren en hebben ook niet de beoogde effecten op het hartritme.
De sleutel tot beïnvloeden van de hartcoherentie is niet positief denken, maar positief voelen.
Door het dagelijks toepassen van enkele eenvoudige oefeningen leer je om snel hartcoherentie te bereiken.
De belangrijkste van die oefeningen gaat als volgt (de oefening bestaat uit drie stappen):
- Hartfocus
Je legt je hand op je hartgebied.
- Adem met aandacht iets dieper en langzamer in en uit
Je haalt rustig en dieper adem. Over iedere ademhaling doe je zo’n 8 tot 10 tellen. Doe dit tot je ademhaling rustig wordt, als vanzelf in een ritme komt.
- Hartgevoel
Blijf in dit ritme ademen en stel je voor dat je adem door het gebied van je hart gaat hart.
Denk terug aan een moment dat je je erg prettig voelde en probeer dat moment opnieuw te beleven. Het kan een moment van nabijheid zijn van een ander, of je huisdier; het kan om een fijne vakantie-ervaring gaan, mooie muziek of gewoon een woord zoals bv waardering. Sta stil bij dit positieve gevoel, geef jezelf toestemming het te voelen.
Doe dit enkele minuten
Je kunt deze oefening bijvoorbeeld iedere dag 5 of 10 minuten doen op een rustig ongestoord moment. De methode kan jou (na wat vaker geoefend te hebben) helpen om onmiddellijk je stress te verminderen. De stappen van hartfocus, ademhaling en hartgevoel nemen een minuut in beslag. Hoe meer je de methode traint op momenten dat je niet gestoord kunt worden, niet al te gespannen bent of lekker in je vel zit, hoe beter en sneller je deze kunt toepassen als je angstig bent of je gestrest voelt. Je lijf gaat dan nl als het ware automatisch reageren zodra je dieper gaat ademen.
SUCCES EN VEEL PLEZIER MET DE POSITIEVE GEVOLGEN
Beste Carla, hartelijk dank dat je deze kennis en oefening met je lezers deelt. Het voelde de eerste keer al goed. Ik ga dit beslist oefenen!
Super heldere uitleg! Top